Λίγες μόνο ημέρες μετά την υπογραφή σχεδίου δράσης για την αποτροπή της αποψίλωσης και υποβάθμισης των δασών από τους παγκόσμιους ηγέτες στην COP26, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε κανονισμό για τον μετριασμό των δύο αυτών σοβαρών κινητήριων δυνάμεων της υπερθέρμανσης του πλανήτη και της απώλειας βιοποικιλότητας.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι σημαντικός παραγωγός και καταναλωτής βασικών προϊόντων που σχετίζονται με την αποψίλωση ή υποβάθμιση των δασών, με την ευρωπαϊκή κατανάλωση αγαθών να ευθύνεται για το 10% της παγκόσμιας αποψίλωσης σύμφωνα με εκτίμηση της Επιτροπής.
Λύση στο πρόβλημα αυτό έρχεται να δώσει η πρόταση της Επιτροπής, που σύμφωνα με τον Επίτροπο Περιβάλλοντος, Βιργκίνιους Σινκέβιτσιους, αποτελεί μία καινοτόμο πρωτοβουλία η οποία στέλνει ξεκάθαρο μήνυμα στις παγκόσμιες αγορές ότι μία από τις σημαντικότερες οικονομίες του κόσμου δεν θα ανέχεται πλέον οποιοδήποτε αγροτικό προϊόν συνδέεται με την αποψίλωση.
Οι προσδοκίες από τον νέο κανονισμό της ΕΕ
Ο νέος κανονισμός της ΕΕ, αναμένεται να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και την απώλεια βιοποικιλότητας, μέσω της προώθησης της κατανάλωσης προϊόντων «μηδενικής αποψίλωσης». Αξίζει να σημειωθεί ότι η ανοικτή δημόσια διαβούλευση που δρομολογήθηκε για την εν λόγω νομοθετική πρόταση είναι η δεύτερη πιο δημοφιλής στην ιστορία της ΕΕ (συγκεντρώνοντας πάνω από 1,2 εκατομμύρια απαντήσεις), γεγονός που φανερώνει την υποστήριξη των ευρωπαίων πολιτών για τη δράση της Ένωσης στους παραπάνω τομείς.
Οι κανόνες που θεσπίζει
Ο κανονισμός θεσπίζει υποχρεωτικούς κανόνες δέουσας επιμέλειας για τις επιχειρήσεις που διαθέτουν στην ΕΕ προϊόντα, τα οποία βάσει επιστημονικών δεδομένων συμβάλλουν περισσότερο στην αποψίλωση και υποβάθμιση των δασών. Στο πεδίο εφαρμογής του περιλαμβάνονται έξι βασικά προϊόντα – βόειο κρέας, ξυλεία, φοινικέλαιο, σόγια, καφές και κακάο, ορισμένα από τα παράγωγα τους – δέρμα, σοκολάτα ή έπιπλα, ενώ μπορούν να συμπεριληφθούν και άλλα, εάν υπάρχουν επαρκή στοιχεία. Παράλληλα, ένα σύστημα συγκριτικής αξιολόγησης που θα θέσει σε εφαρμογή η Επιτροπή θα προσδιορίζει τις χώρες που παρουσιάζουν χαμηλό, συνήθη ή υψηλό κίνδυνο να παράγουν προϊόντα τα οποία δεν είναι μηδενικής αποψίλωσης και οι υποχρεώσεις των επιχειρήσεων θα ποικίλλουν ανάλογα με το επίπεδο του κινδύνου της χώρας. Έτσι η ζήτηση προϊόντων μηδενικής αποψίλωσης στην ΕΕ θα αυξηθεί και μαζί της οι παραγωγοί βιώσιμων προϊόντων.